Bepaal waar je nu bent
Het ontwerpen en bouwen van een rijk, vol en betekenisvol leven kan alleen beginnen vanaf waar je nu bent.
Net zoals een schip alleen kan beginnen vanuit de haven waar het zich bevindt, kan het ontwerpen en bouwen van een rijk, vol en betekenisvol leven alleen beginnen vanaf waar jij nu bent. Jij kunt jouw levensontwerp-reis niet beginnen vanuit waar je hoopte dat je zou zijn of waar je zou willen zijn. Maar zelfs als jouw uitgangspunt niet echt is wat je wilt, kun je van daaruit nog steeds een goed ontworpen leven ontwerpen en bouwen.
Je moet weten waar je je bevindt voordat je kunt beslissen welke richting je op gaat. Daarom ga je nu bepalen waar je bent op vier belangrijke levensgebieden: fysieke gezondheid, emotionele gezondheid, werk en relaties.
Opmerking: Jouw levensdoel en persoonlijke waarden zijn jouw persoonlijke kompas dat jouw daden, woorden en beslissingen stuurt. Zie de 'Gerelateerde levensontwerp blogs' sectie als je hulp nodig hebt bij het bepalen hiervan.
Levensgebieden
De vier levensgebieden omvatten de volgende aspecten.
👉 Lichamelijke gezondheid
Dit levensgebied gaat over het welzijn van jouw lichaam en de verschillende systemen en functies ervan. Jouw lichamelijke gezondheid is een essentiële pijler van jouw algehele welzijn, aangezien zij elk aspect van jouw leven beïnvloedt. Je hebt maar één lichaam, dat alles ondersteunt wat je doet, dus daar kun je maar beter goed voor zorgen. Als jouw lichamelijke gezondheid niet optimaal is, dan verlopen andere levensgebieden waarschijnlijk ook niet optimaal.
👉 Emotionele gezondheid
Dit levensgebied gaat over jouw vermogen om jouw gevoelens te accepteren en jouw reacties op die gevoelens te beheersen. Emotionele gezondheid wordt ook wel geestelijke gezondheid of psychologisch welzijn genoemd. Het kan spiritualiteit omvatten, het geloof in iets dat groter is dan jezelf. Dit levensgebied is ook een essentiële pijler van jouw algehele welzijn, aangezien jouw niveau van emotionele gezondheid alle andere levensgebieden beïnvloedt.
👉 Werk
Dit levensgebied omvat activiteiten die fysieke of mentale inspanning vereisen. Het gaat hierbij om zowel betaald als onbetaald werk. De meeste mensen hebben tegelijkertijd met meer dan één vorm van werk te maken. Voorbeelden: betaald werk, liefdadigheidswerk, vrijwilligerswerk, koken, schoonmaken, de was doen, kinderopvang, boodschappen doen en zorgen voor familieleden. Dit levensgebied omvat jouw professionele ontwikkeling.
👉 Relaties
Dit levensgebied gaat over jouw gevoel van verbondenheid met anderen: partner, kinderen, ouders, broers, zussen, vrienden, kennissen, collega’s en alle anderen met wie jij je verbonden voelt. Het omvat ook jouw gevoel van verbondenheid met jouw huisdieren, de natuur, jouw huis, het milieu, de wereld en zaken als kunst en muziek. Het hebben van een paar betekenisvolle relaties is belangrijk voor jouw emotionele gezondheid.
👉 Aanvullend levensgebied
Als er een levensgebied is dat jij erbij wilt betrekken omdat het heel belangrijk voor jou is, doe dat dan zeker. Misschien wil je een levensgebied toevoegen zoals familie, spiritualiteit, vrije tijd, financiën of persoonlijke groei.
⚒️ Bepaal hoe het nu gaat
Bepaal hoe het nu gaat door de volgende stappen te doorlopen.
1️⃣ Maak voor elk levensgebied een tabel
Om te bepalen hoe het gaat, pak je een pen en papier, of open je een elektronisch document. Teken of maak elektronisch voor elk van de levensgebieden een tabel die lijkt op de tabel hieronder: voor lichamelijke gezondheid, emotionele gezondheid, werk, relaties en, indien van toepassing, jouw aanvullende levensgebied. Laat voldoende ruimte vrij in elke tabel zodat je meerdere gegevens kunt invoeren.
2️⃣ Breng in kaart wat er goed gaat en wat er beter kan
Beschrijf voor elk van de levensgebieden in kernpunten wat goed gaat in jouw leven en wat er verbeterd kan worden. Het doel van deze stap is om de balans op te maken van hoe het gaat, niet om op dit moment iets te veranderen.
Enkele hints en tips voordat je begint
· Van nature hebben we de neiging om meer aandacht te besteden aan negatieve dingen dan aan positieve dingen (zie de Referenties sectie als je hier meer over wilt weten). Om een evenwichtig beeld te krijgen van een levensgebied is het belangrijk om niet alleen aandacht te besteden aan wat er beter kan, maar ook aan de belangrijkste dingen die goed gaan.
· Neem alleen zaken op waar je iets aan kunt doen, waar je invloed op kunt uitoefenen. Accepteer dingen waar je geen controle over hebt als omstandigheden, als feiten.
· Wees nieuwsgierig en bekijk jezelf en jouw leven objectief vanaf een afstand, alsof je een onpartijdige wetenschapper bent die jouw levenssituatie nauwlettend in de gaten houdt. Wees eerlijk tegen jezelf, en zie de werkelijkheid zoals die is.
· Beoordeel jezelf niet negatief over wat er verbeterd kan worden. Je leven is onvolmaakt en dat is oké, want perfecte levens bestaan niet. Prijs jezelf niet voor wat goed gaat. Kijk gewoon objectief en eerlijk naar jouw levenssituatie.
· Noteer waar mogelijk de reden waarom iets nog niet goed genoeg gaat. Wat is volgens jou de oorzaak dat het niet goed genoeg gaat?
Vul elke levensgebied-tabel in op basis van jouw perceptie van hoe het gaat. Schrijf aan de linkerkant van elke tabel de belangrijkste dingen of activiteiten op die goed voor jou gaan, die jou energie geven, die jou gelukkig maken, of die aansluiten bij jouw persoonlijke waarden of levensdoel. Schrijf aan de rechterkant van elke tabel de belangrijkste dingen of activiteiten op die verbeterd kunnen worden, die jou energie kosten, waar je niet gelukkig van wordt, of die niet aansluiten bij jouw persoonlijke waarden of levensdoel.
👉 Vul de lichamelijke gezondheid tabel in
Bij dit levensgebied kun je denken aan aspecten als slaap, rust, beweging, sport, voeding, hydratatie, ademhaling, bloeddruk, lichaamsgewicht, taille-heupverhouding, cholesterolgehalte, hartslag, roken van tabak, vapen, alcohol- en drugsgebruik, vermoeidheid, spierkracht en uithoudingsvermogen, aerobe uithoudingsvermogen, flexibiliteit, mobiliteit en regelmatige medische controles
👉 Vul de emotionele gezondheid tabel in
Dit gaat over jouw emotionele gezondheid in het algemeen, niet over hoe jij je vandaag voelt. Zet in de kolom ‘Wat kan beter’ alleen zaken die jouw dagelijks functioneren aanzienlijk belemmeren. Bijvoorbeeld dingen die jou ervan weerhouden te doen wat jij belangrijk vindt, of dingen waar je veel mentale energie aan verspilt.
Bij dit levensgebied kun je denken aan aspecten zoals het herkennen en begrijpen van jouw gevoelens, het mentaal accepteren van moeilijke gedachten en gevoelens, op een gezonde manier omgaan met de uitdagingen van het leven, omgaan met stress, jouw gevoelens op passende manieren uiten, jezelf en jouw levenssituatie mentaal accepteren, de manier waarop je tegen jezelf over jezelf praat, prioriteit geven aan zelfzorgactiviteiten, emotionele steun zoeken wanneer dat nodig is, een gevoel van levensdoel hebben, verantwoordelijkheid nemen voor jouw leven en jouw daden, jouw aandacht kunnen richten en een groeimindset hebben.
👉 Vul de werk tabel in
Zoals eerder opgemerkt omvat dit gebied zowel betaald als onbetaald werk en jouw professionele ontwikkeling. Het gaat niet zozeer om wat je doet (betaald of onbetaald), maar om waarom je het doet, dus beantwoord voor jezelf vragen als: Waarom werk ik eigenlijk? Wat motiveert mij om naar mijn werk te gaan? Wat maakt werk voor mij de moeite waard?
Voor dit levensgebied kun je denken aan aspecten zoals hoe jouw werk aansluit bij jouw levensdoel en persoonlijke waarden, activiteiten die energie geven en activiteiten die energie kosten, activiteiten waardoor jij je vervuld voelt en activiteiten waardoor jij je onvervuld voelt, werktevredenheid, werkzekerheid, beloning, evenwicht tussen werk en privéleven, flexibiliteit, gevoel ergens bij te horen, betrokken voelen bij je werk, gezondheid en veiligheid, autonomie, erkenning, voldoening, werkdruk, dienstbaarheid aan anderen en mogelijkheden voor professionele groei.
👉 Vul de relaties tabel in
Bij dit levensgebied kun je denken aan aspecten zoals de kwaliteit van jouw relaties met de mensen die voor jou belangrijk zijn, jouw aantal echte vrienden, een levenspartner hebben, actief luisteren, gedachten en gevoelens eerlijk en open uiten, conflicten constructief oplossen, effectief omgaan met kritiek, afspraken nakomen, wederzijds respect, empathie, emotionele steun bieden en ontvangen, grenzen stellen en respecteren, gedeelde persoonlijke waarden en doelen, onafhankelijkheid, aanpassingsvermogen aan verandering en groei binnen relaties, eerlijkheid, transparantie, het uiten van waardering en dankbaarheid, en het gevoel verbonden te zijn met de natuur, kunst, muziek of huisdieren.
👉 Vul indien van toepassing de tabel in voor jouw aanvullende levensgebied.
3️⃣ Valideer en verfijn jouw tabelinvoer
Controleer de gegevens die jij in de tabellen hebt ingevoerd met behulp van de hints & tips onder punt 2 en wijzig gegevens indien nodig. Bekijk een paar dagen lang aan het einde van elke dag de gegevens in elke tabel en voeg gegevens toe of verwijder ze op basis van jouw inzichten en ervaringen voor die dag.
Neem de tijd. Het is belangrijk om te bepalen waar jij werkelijk staat op elk van deze levensgebieden, zodat je goed kunt beslissen welk gebied het meest verbeterd moet worden.
4️⃣ Beoordeel de levensgebieden
Teken of maak elektronisch een tabel die lijkt op de onderstaande tabel. Voeg indien van toepassing jouw aanvullende levensgebied toe.
Enkele hints en tips voordat jij elk levensgebied een cijfer geeft van 1 tot 10
· Lees, vlak voordat je een levensgebied beoordeelt, de vermeldingen in de tabel waarin wordt beschreven wat er goed gaat en wat er verbeterd kan worden.
· Denk niet te veel na over het geven van de scores. Dit is jouw subjectieve beoordeling van hoe het op dit moment gaat. Alleen jij weet wat er op dit moment wel of niet goed genoeg met jou gaat. Alleen jij kunt jouw score voor elk levensgebied bepalen.
· Wees eerlijk tegen jezelf, erken de realiteit zoals die nu is.
· Veroordeel jezelf niet vanwege lage scores. Alle scores zijn oké. Verspil geen mentale energie door intern weerstand te bieden aan jouw levenssituatie, maar gebruik jouw energie om het leven te creëren dat je wilt. Je kunt vanuit elk beginpunt een goed ontworpen leven ontwerpen en bouwen.
· Beschouw de scores als meters op het dashboard van een auto. Jouw scores vertellen jou iets over de toestand van jouw levensgebieden. Soms waarschuwt een score jou dat er dringend actie nodig is, net zoals een rood waarschuwingslampje op het dashboard van een auto.
Geef voor elk levensgebied aan hoe het momenteel met jou gaat door het gebied te beoordelen op een schaal van 1 (verschrikkelijk) tot 10 (perfect). Schrijf voor elk levensgebied een verklaring van één zin, waarin je uitlegt waarom je het deze score hebt gegeven. Hiertoe kun je overwegen welke behoeften, verlangens of persoonlijke waarden wel of niet worden vervuld.
5️⃣ Bewaar jouw resultaten
Bewaar alles wat je hebt opgeschreven, want deze informatie is nodig voor de volgende stappen in het levensontwerpproces en voor toekomstig gebruik.
🎉👏🎈
Je hebt nu voor belangrijke gebieden in jouw leven bepaald hoe het op dit moment gaat. De volgende stap in het levensontwerpproces is bepalen waar je heen wilt:
https://www.a3lifedesign.com/blog-nederlands/bepaal-waar-je-heen-wilt
Referenties
Ontwerp je eigen leven, Bill Burnett en Dave Evans
Lees mijn samenvatting van dit boek
Hoe de negativiteitsbias tegen te gaan, A3 Life Design, Adrie Kuil, https://www.a3lifedesign.com/blog-nederlands/hoe-de-negativiteitsbias-tegen-te-gaan
