We zijn doorgaans meer gedreven om verliezen te vermijden dan om winsten te behalen.

Probleem 1. Welke kies jij?

Krijg zeker 900 euro OF 90% kans om 1200 euro te krijgen.

 

Probleem 2. Welke kies jij?

Verlies zeker 900 euro OF 90% kans om 1200 euro te verliezen.

 

🤔🤔🤔

 

Verliesaversie is onze neiging om liever verliezen te vermijden dan gelijkwaardige winsten te behalen. We zijn geneigd om de pijn van het verliezen van iets intenser te voelen dan het plezier van het verkrijgen van datzelfde iets.

 

Deze aangeboren asymmetrie heeft een evolutionaire geschiedenis. Organismen die bedreigingen als urgenter beschouwen dan kansen hebben een betere kans om te overleven en zich voort te planten. Mensen verschillen in hun individuele niveaus van verliesaversie, omdat variatie de motor is van natuurlijke selectie.

 

Verliesaversie is een van de vele uitingen van een brede negativiteitsbias. Zie voor details:

https://www.a3lifedesign.com/blog-nederlands/hoe-de-negativiteitsbias-tegen-te-gaan

 

De verwachte waarde van de gok in de bovenstaande problemen is:

90% kans om 1200 euro te winnen en 10% kans om 0 euro te winnen = 0,9 * 1200 + 0,1 * 0 = 1080 euro.

 

Bij het eerste probleem heb je waarschijnlijk voor de zekere optie gekozen, ook al is het geldelijke voordeel van de zekere optie kleiner dan het verwachte geldelijke voordeel van de gok. De meeste mensen houden niet van risico, wat in dit geval de kans is dat je de laagst mogelijke uitkomst krijgt (niets). Risicomijdende besluitvormers zullen de zekere optie verkiezen boven de gok met de hogere verwachte waarde, wat betekent dat ze bereid zijn een premie te betalen om de onzekerheid te vermijden.

 

Bij het tweede probleem heb je waarschijnlijk voor de gok gekozen, ook al is het verwachte geldverlies van de gok groter dan het geldverlies van de zekere optie. Voor mensen die ervoor kiezen om te gokken, is de pijn van het verliezen van 900 euro groter dan 90% van de pijn van het verliezen van 1080 euro. De meeste mensen zullen waarschijnlijk het risico wagen als ze met slechte opties worden geconfronteerd, omdat we zekere verliezen verafschuwen. Mensen worden risicozoekend als al hun opties slecht zijn.

 

De keuzes van mensen zijn niet gebaseerd op monetaire waarden, maar op de psychologische waarden van winst en verlies. Verliesaversie is onze neiging om sterker te reageren op verliezen dan op overeenkomstige winsten. Onze afkeer van verliezen is groter dan onze voorkeur voor winnen. Verliezen wegen zwaarder dan winsten.   

 

Veel van de opties waarmee we in het leven worden geconfronteerd, brengen een risico van verlies (nederlaag) en een kans op winst (overwinning) met zich mee. Beschouw het volgende probleem als een eenvoudig voorbeeld van gemengde vooruitzichten.

 

Probleem 3: Je krijgt een gok aangeboden door het opgooien van een munt.

Als het muntstuk munt toont, verlies je 100 euro.

Als het muntstuk kop toont, win je 150 euro.

Accepteer je deze gok?

 

🤔🤔🤔

 

De verwachte waarde van de gok is positief, maar je waagt de gok waarschijnlijk niet, omdat de angst om 100 euro te verliezen groter is dan de hoop om 150 euro te winnen. Verschillende experimenten hebben geschat dat mensen, om deze gok te aanvaarden, gemiddeld 150 tot 250 euro zouden moeten winnen als het muntstuk kop toont.

 

Consequenties van verliesaversie

Verliesaversie beïnvloedt onze keuzes sterk ten gunste van de huidige situatie (de status quo), omdat veranderingen ten kwade worden gezien als verliezen, en verliezen zwaarder wegen dan winsten. Verliesaversie is een conservatieve kracht die ons helpt stabiel te blijven in ons huwelijk en onze baan.

 

De asymmetrische intensiteit om verliezen te vermijden en winst te behalen is bijna overal duidelijk zichtbaar.

 

👉 Wanneer ze worden geconfronteerd met de keuze om een aandeel met verlies te verkopen, houden veel beleggers het vaak vast in de hoop dat het zich zal herstellen. Deze onwil om een verlies te accepteren kan in de loop van de tijd tot aanzienlijke financiële verliezen leiden.

 

👉 Verliesaversie zorgt ervoor dat mensen risicomijdend zijn. Ze hebben de neiging om veiligere opties te kiezen, vaak met lagere beloningen, in plaats van berekende risico's te nemen. Mensen kunnen bijvoorbeeld de voorkeur geven aan spaarrekeningen met een lagere rente boven risicovollere beleggingen met een hoger rendement, uit angst voor mogelijke verliezen.

 

👉 Het eigendomseffect is onze neiging om een hogere waarde toe te kennen aan spullen die we fysiek bezitten dan aan gelijkwaardige spullen die we niet bezitten. Bijvoorbeeld een kaartje voor een uitverkocht concert, ons huis of persoonlijke bezittingen zoals sieraden. We hebben de neiging objecten te overwaarderen simpelweg omdat we ze bezitten, en dit maakt ons terughoudend om afstand te doen van deze bezittingen. Als we iets bezitten, denken we aan de pijn van het opgeven ervan. Als we iets niet bezitten, denken we aan het plezier om het te krijgen. Verliesaversie maakt de pijn van het opgeven van iets sterker dan het plezier om het te krijgen.

 

👉 Bij onderhandelingen worden concessies gezien als verliezen door de partij die ze doet, en als winst door de partij die ze ontvangt. Verliesaversie creëert een asymmetrie die het moeilijk maakt om tot overeenstemming te komen. Onderhandelingen over een kleiner wordende taart zijn bijzonder moeilijk omdat ze een verdeling van de verliezen vereisen. Onderhandelaars doen vaak alsof ze een sterke gehechtheid hebben aan iets dat ze uiteindelijk in een ruil willen weggeven. Ze presenteren hun concessie als pijnlijk om de andere partij een even pijnlijke concessie te laten doen (die uiteraard ook nep kan zijn).

 

👉 Dieren, inclusief mensen, vechten harder om verliezen te voorkomen dan om winst te behalen. Bedrijfsreorganisaties en wetshervormingen zorgen voor winnaars en verliezers. Potentiële verliezers zullen actiever en vastberadener zijn dan potentiële winnaars. Het resultaat zal in hun voordeel zijn en uiteindelijk duurder en minder effectief zijn dan gepland. Hervormingen bevatten vaak grootvaderclausules die de huidige belanghebbenden beschermen.

 

👉 Beleggers kunnen hun efficiëntie en emotioneel welzijn verbeteren door minder vaak te controleren hoe goed hun beleggingen het doen. Het voortdurend volgen van dagelijkse schommelingen is een recept voor geestelijk lijden, omdat de pijn van frequente kleine verliezen zwaarder weegt dan het plezier van de even vaak voorkomende kleine winsten.

 

Hoe je de invloed van verliesaversie kunt verminderen

Jezelf beschermen tegen de negatieve gevolgen van biases kan vermoeiend zijn, maar het kan de moeite waard zijn als er veel op het spel staat.

 

⚒️ Word je bewust van verliesaversie

Je bewust worden van de potentiële invloed van verliesaversie is de eerste stap in het verminderen van de invloed ervan.

 

Wanneer je een belangrijke beslissing neemt, doe dan een stap terug om te onderzoeken of verliesaversie van invloed kan zijn op de beslissing. Stel jezelf vragen als:

🤔 In hoeverre wordt mijn beslissing ingegeven door angst voor verlies?

🤔 Ben ik overdreven gehecht aan de huidige situatie, ook al is deze niet optimaal?

🤔 Heb ik de potentiële risico's en voordelen grondig beoordeeld?

🤔 Ben ik overdreven gefocust op verliezen op de korte termijn in plaats van op mijn langetermijndoelen?

🤔 Wat zou ik kiezen als ik niet bang was om te verliezen?

 

Als je je ervan bewust wordt dat verliesaversie een rol kan spelen, gebruik dan technieken die de invloed ervan kunnen verminderen.

 

⚒️ Gebruik beslissingscriteria

Ontwikkel een reeks beslissingscriteria of richtlijnen voor het maken van keuzes. Als je je aan deze criteria houdt, wordt het gemakkelijker om emoties te scheiden van het besluitvormingsproces. Stel bijvoorbeeld beslissingscriteria vast voor het verkopen van aandelen, zoals een vooraf bepaald verliespercentage of een specifieke tijdshorizon. Als een aandeel aan deze criteria voldoet, verbind je je ertoe te verkopen, ongeacht jouw afkeer van verliezen.

 

⚒️ Gebruik risicobeleid

Definieer risicobeleid dat op de lange termijn vrijwel zeker financieel gunstig zal zijn. Neem bijvoorbeeld altijd het hoogst mogelijke eigen risico bij het afsluiten van een verzekering, of koop nooit verlengde garantie. Pas jouw risicobeleid routinematig toe in plaats van telkens een voorkeur te bepalen wanneer je voor een risicovolle keuze staat. Een beleid hebben dat op de lange termijn gunstig is, vermindert de pijn van occasionele verliezen.

 

⚒️ Vooruitzicht framing (prospect framing)

Herkader jouw beslissingen in termen van potentiële winsten in plaats van potentiële verliezen. Door jouw perspectief te veranderen, kun je de emotionele invloed van verliesaversie verminderen. Als je bijvoorbeeld overweegt een nieuw product of een nieuwe dienst aan te schaffen die je je kunt veroorloven, concentreer je dan op de voordelen en verbeteringen die dit in jouw leven met zich mee zal brengen. Benadruk de kenmerken die jouw levenservaring zullen verbeteren, in plaats van stil te staan bij de kosten. Wanneer je veranderingen aanbrengt in jouw levensstijl, frame jouw keuzes dan als kansen om jouw welzijn te verbeteren, je energieker te voelen en van een hogere levenskwaliteit te genieten.

 

⚒️ Stem keuzes af op jouw levensdoel en persoonlijke waarden

Wanneer je keuzes maakt die aansluiten bij jouw diepgewortelde persoonlijke waarden en levensdoel, is de kans groter dat je voorrang geeft aan langetermijndoelen boven de angst voor verlies op de korte termijn. Als een van jouw kernwaarden bijvoorbeeld financiële zekerheid is, ben je wellicht eerder geneigd investeringsbeslissingen te nemen die prioriteit geven aan een gediversifieerde en evenwichtige portefeuille, zelfs als dit betekent dat je verliezen op de korte termijn moet accepteren voor stabiliteit op de lange termijn. Het waarderen van persoonlijke groei en een leven lang leren kan jou motiveren om te investeren in onderwijskansen en persoonlijke ontwikkeling, zelfs als dit gepaard gaat met initiële kosten en potentiële verliezen op de korte termijn.

 

🎉👏🎈

 

Het begrijpen en aanpakken van verliesaversie is cruciaal voor het nemen van betere beslissingen die aansluiten bij ons levensdoel en persoonlijke waarden. Hoewel we irrationele angsten voor verlies misschien nooit volledig kunnen elimineren, kunnen we wel leren deze te beheersen en te benutten, waardoor we beslissingen kunnen nemen die uiteindelijk leiden tot een betekenisvoller en vervullender leven.

Referenties

Ons feilbare denken, Daniel Kahneman

 5 Common Mental Errors That Sway You From Making Good Decisions, by James Clear,

https://jamesclear.com/common-mental-errors

 

What Is Loss Aversion?, Psychology Today, by Shahram Heshmat Ph.D.,

https://www.psychologytoday.com/intl/blog/science-choice/201803/what-is-loss-aversion

 

Mijn blogs over biases en heuristieken zijn hier beschikbaar:

https://www.a3lifedesign.com/blog-nederlands/category/Biases

Contact